Ook elders in het land wordt hard gewerkt aan het opzetten van coöperaties. Er is onderling contact om informatie en tips uit te wisselen. In den lande wordt inmiddels gesproken over “Het Friese Model”.
West-Friese zorginstellingen vormen coöperatie
Vier kleinschalige zorgaanbieders in West-Friesland gaan voortaan verder als een zorgcoöperatie. Dat meldt het Noordhollands Dagblad.
Het gaat om de zorgboerderijen De Elsenburg en De Steenuil, logeerhuis Merakel en een instelling voor begeleid wonen: Jij en Ik-support. De samenwerkende zorginstellingen verwachten in de coöperatie efficiënter te kunnen werken en deel te nemen aan gemeentelijke aanbestedingen na de invoering van de nieuwe Jeugdwet.
Krachten bundelen
“We wilden een vuist maken, omdat wij ook wel snappen dat een gemeenten in West-Friesland niet met elke zorgboerderij apart om tafel willen gaan zitten’’, licht Petra Vos namens de coöperatie toe in het regionale dagblad. “Daarom hebben wij de krachten gebundeld.”
Zorgcoöperatie West Veluwe
Vijf kleinschalige zorgorganisaties uit Ermelo en Zeewolde gaan samenwerken in de coöperatie ‘Zorgaanbieders Noord-Veluwe en Zeewolde’. Ze zijn de eerste in de regio die deze oplossing hebben bedacht om hun cliënten te kunnen behouden na de overheveling van de gelden in het kader van deWet Maatschappelijke Ondersteuning per 1 januari volgend jaar.
De verdeling van het geld wordt straks in 2015 door gemeenten gedaan. Mensen die bijvoorbeeld dagbesteding aangeboden krijgen betalen daar geld voor, of ontvangen hulp in natura. Nu wordt dat nog geregeld en vergoed via het Rijk.
Gemeenten worstelen met de vraag hoe ze straks overzicht kunnen houden met al die verschillende zorgaanbieders. Andersom maken de kleinere zorgorganisaties zich zorgen of ze straks nog wel in beeld zijn. „Zo heeft Harderwijk al aangegeven alleen zaken te willen doen met de grote zorgaanbieders’’, zeggen de zes regionale clubs. Ze zijn klein. Vaak eenmansbedrijfjes. Maar ze hebben wel gezamenlijk zo’n 200 cliënten in de regio die een of meerdere dagdelen bij hen zijn, of voor wie ze 24-uursbegeleiding verzorgen. „Andere gemeenten in de regio Noord-Veluwe hebben aangegeven dat iedereen die aan de eisen voldoet in mag schrijven. Maar dan nog is de wens om samen te werken met grotere organisaties. En voor ons is het ook niet mogelijk om als kleine bedrijfjes bijvoorbeeld aanwezig te zijn bij alle bijeenkomsten die op dit moment gehouden worden.
Daarin kunnen we nu samenwer-ken’’, zegt Arno Goessen, die een half jaar geleden het idee had en de andere aanbieders er bij betrok.
Over hoe andere gemeenten het gaan regelen kunnen ze nog niet eens nadenken. „Wij hebben hele specifieke bedrijven. Mensen komen speciaal naar ons toe. Ook uit Apeldoorn en Epe bijvoorbeeld. Maar we hebben geen flauw idee hoe het daar gaat lopen’’, zegt Arno Goessen.
De organisaties die de coöperatie oprichten zijn Stichting Dagbesteding Smart, Stichting Ateliers en Galerie Leonardo da Vinci, Zorgboerderij Stal van Zundert en Zorg & Ondersteuning a uit Ermelo en stichting SternZorg uit Zeewolde. Allemaal zijn ze al actief als begeleidings- of dagbestedingsorganisatie en hebben ze zich al bewezen in de zorgsamenleving.
„Wij zijn bewust klein’’, zegt Jonaske de Ruiter van Leonardo Da-Vinci. „We willen juist zorg op maat bieden. Bij ons staat de artistieke expressie voorop. Niet de verkoop in een winkel. Bij ons hoeft de kunst niet verkoopbaar te zijn.” De dagbestedingen zijn het middel om verder te komen.
Niet het doel.
„Als je op een zorgboerderij werkt is dat geaccepteerd. Maar als je met andere middelen mensen helpt, wordt dat kritischer gevolgd. We moeten heel goed helder maken waarom we een toegevoegde waarde hebben. Waarom het nodig is dat onze clienten bij òns komen.’’
De mens staat voorop, dat is ook wat het nieuwe systeem voor ogen heeft. Doordat de gemeente de gelden gaat verdelen verwacht het Rijk te kunnen besparen.
Geld zou doelmatiger kunnen worden ingezet. Maar de vijf zorgaanbieders vinden het lastig. „De wet is nog niet eens door de Eerste Kamer. Wij moeten nu al over onze aanbesteding nadenken. De gemeenten beleggen al bijeenkomsten. Maar wat er gevraagd wordt is nog niet duidelijk.’’
En dat terwijl de cliënten er wel gewoon zijn. „Maar ook daarvan is de vraag of ze straks nog vergoedingen krijgen. Er wordt strenger gekeken’’, zegt Sjoerd van Kammen van Zorg en Ondersteuning dat onder meer 24-uurs begeleiding geeft. „Wij krijgen veel vraag van mensen die ‘te goed’ zijn voor instellingen. Maar als ze geen begeleiding meer krijgen gaat het fout. Wat je dan krijgt?
Hangjeugd. Overlast. Voor sommige mensen is er gewoon geen kans in het huidige tij. Dat moeten we ook beseffen, ook al is dat hard. Als een ambtenaar vraagt: ‘Kun je koken?’ zeggen cliënten ‘ja’. Maar het is niet de juiste vraag. Kun je boodschappen doen, kun je met geld omgaan?
Kun je zorgen dat alles op tafel komt te staan? Er komt veel meer bij kijken.’’
De coöperatie staat open voor nieuwe leden die zich kunnen vinden in de doelen van de coöperatie. „We willen ook juist graag verdiepen. Een psycholoog erbij bijvoorbeeld. We willen ook graag van elkaar kunnen leren. En wellicht ook onderling cliënten kunnen helpen’’, zegt De Ruiter.
De vijf zetten zich met hart en ziel in voor hun mensen. Idealisme is hun drijfveer en het laatste wat ze willen is opgaan in een grote organisatie zoals de gemeenten nu voor ogen hebben. De leden van de coöperatie zien ook mogelijkheden voor samenwerking op andere onderwerpen die overkoepelend efficiënter in coöperatief verband kunnen worden opgepakt. Zoals een klachtenregeling, kwaliteitscriteria, financiën en contact met gemeente.
Maar eerst moeten ze zorgen dat ze hun werk aanbesteed krijgen bij de verschillende gemeenten in de regio. Zodat hun 200 cliënten straks niet op straat staan en zij zelf geen inkomen meer hebben.
“ We willen van elkaar leren. En onderling cliënten kunnen helpen